عصرشهروند — روزبازار خاوران در منطقه ۱۵ تهران با قدمت حدود ۲۲ سال به دستور شهرداری تهران تعطیل شد. در این بازار بیش از ۹۰۰ دستفروش و کسبه فعالیت می‌کردند که در حال حاضر به دلیل ابلاغیه شهرداری این افراد در کسب معیشت خود با مشکلات فراوانی مواجه شده‌اند. اسفند سال گذشته همزمان با آغاز شیوع ویروس کووید ۱۹ و ابلاغ ستاد ملی مقابله با کرونا همه مشاغل پرخطر تعطیل شد که فعالیت دستفروشان نیز در سراسر کشور به همین علت متوقف شد.
اما از ۱۰ خرداد امسال فعالیت همه صنوف و مشاغل در کشور از جمله تهران آغاز شد و بسیاری از دستفروشان به محل کار خود بازگشتند. دستفروشان از جمله افرادی بودند که طی چند ماه گذشته تا کنون به دلیل شرایط کرونا دچار آسیب‌های فراوان اقتصادی شده‌اند و هر چند که شهرداری با همکاری بنیاد مستضعفان و ستاد اجرائیات امام کارت‌های هدیه‌ای را به برخی از آنها اعطا کرد، ولی معضلات این افراد در زمینه اقتصادی همچنان پابرجاست. در کنار این مسأله تعطیلی برخی از روزبازارها از جمله روزبازار خاوران قوز بالا قوز شده و مشکلات این قشر از جامعه را مضاعف کرده است.
درباره چرایی علت تعطیلی روزبازار خاوران به سراغ نادر لطفی سرپرست معاونت خدمات شهری و محیط زیست شهرداری منطقه ۱۵ تهران رفتیم. وی درباره این موضوع گفت: روزبازار خاوران یکشنبه‌ها و چهارشنبه‌ها فعال بوده است و در حال حاضر علیرغم اعلام ستاد مقابله با کرونا مبنی بر بازگشایی مجدد روزبازارها در شهرداری به دلایل مختلفی موافق فعالیت دوباره روزبازار خاوران نیستیم.
لطفی تصریح کرد: روزبازار خاوران جانمایی خوبی ندارد و فعالیت دستفروشان در این روزبازار با شکایت‌های زیادی همراه بوده است که مستندات این شکایات در شهرداری منطقه ۱۵ و اداره ساماندهی شهرداری این منطقه موجود است.
۳ دلیل شهرداری برای تعطیلی روزبازار خاوران
سرپرست معاونت خدمات شهری و محیط زیست شهرداری منطقه ۱۵ تهران گفت: دو دبیرستان دخترانه در محدوده این روزبازار وجود دارد که فعالیت در این روزبازار سبب ایجاد مزاحمت‌های زیادی برای دانش‌آموزان شده بود و به دلیل کثرت رفت و آمدها مزاحمت‌هایی به اولیای این دو مدرسه واصل شده است.
وی بیان داشت: از طرفی نیز فرهنگ‌سرای خاوران در محدوده این روزبازار قرار دارد و زمان‌هایی که این روزبازار فعال است تعداد زیادی خودرو در محدوده میدان شاهد، ۳۵ متری شهید بقایی و خیابان خاوران تردد می‌کنند که سبب بروز ترافیک سنگین حتی تا منطقه ۱۴ و پل امام علی (ع) می‌شود.
لطفی اعلام کرد: از طرفی نیز زمین روزبازار خاوران جزو املاک شهرداری تهران است و به دلیل اینکه جایگاه مناسبی داشته به سازمان میادین و تره‌بار واگذار شده است و جهت رفاه حال شهروندان به زودی ۱۰ تا ۲۰ غرفه میوه و تره‌بار در این مکان راه‌اندازی می‌شود و بقیه زمین نیز تبدیل به پارکینگ میدان تره‌بار خواهد شد.
سرپرست معاونت خدمات شهری و محیط زیست شهرداری منطقه ۱۵ تهران با اشاره به اینکه در روزبازار خاوران حدود ۴۰۰ دستفروش دو تا سه غرفه اجاره کرده بودند، گفت:بر اساس شکایت‌های زیادی که به دست‌مان رسیده روزبازار خاوران را تعطیل کرده‌ایم.
اختصاص مکان جدید در ۳ شهرک برای دستفروشان
وی تأکید کرد: هدف شهرداری کمک به دستفروشان است بر همین اساس به افرادی که در روزبازار خاوران پیش از این فعالیت می‌کردند اعلام کرده‌ایم که فعالیت دوباره خود را در روزبازارهای شهرک سعیدیه، حمیدیه و مسعودیه انجام دهند. قرار نیست رزق این دستفروشان بریده شود چرا که روزبازارهای سعیدیه، حمیدیه و مسعودیه می‌تواند به طور مثال پنج‌شنبه یا یکشنبه برای دستفروشان جدید مورد استفاده قرار گیرد.
لطفی خاطرنشان کرد: برخی از دستفروشان روزبازار خاوران این موضوع را قبول کرده‌اند ولی برخی اصرار دارند که همچنان در روزبازار خاوران فعال باشند در حالی که دیگر این موضوع امکانپذیر نیست.
سرپرست معاونت خدمات شهری و محیط زیست شهرداری منطقه ۱۵ تهران از راه‌اندازی «سامان‌بازار» توسط شرکت ساماندهی مشاغل خبر داد و گفت: این سامانه بسیار منظم و کارشناسی شده است و مشخصات حدود ۱۵۰۰ دستفروش منطقه ۱۵ آماده شده و قرار است فایل آن جهت درج در این «سامان‌بازار» به شرکت ساماندهی مشاغل ارائه شود.
وی گفت: همچنین علیرغم شیوع کرونا شهرداری منطقه ۱۵ بیشترین کمک را به دستفروشان با همکاری بنیاد مستضعفان و ستاد اجرائیات امام داشته است به طوری که در ایام تعطیلی روزبازارها ۹۵۰ کارت هدیه به این افراد تحویل داده شده است و بیشترین کمک به دستفروشان در منطقه ۱۵ بوده است.
لطفی تصریح کرد: هدف شهرداری کمک به دستفروشان است و قرار نیست ما مانعی در برابر فعالیت آنها جهت تأمین معیشت‌شان باشیم چرا که راهکار پیش‌روی آنها گذاشته شده و این امید وجود دارد که حتی در روزبازارهای جدید کسب و کارشان بیشتر رونق یابد.
مدیریت ضعیف شهرداری سبب تعطیلی روزبازار خاوران شد
اما علیرغم اینکه مدیران شهرداری معتقداند راهکارهایی برای مشکل دستفروشان روزبازار خاوران در نظر گرفته‌اند اما اکثر دستفروشان می‌گویند که شهرداری توجهی به خواسته آنها ندارد. علی که از دستفروشان فعال روزبازار خاوران است به عنوان نماینده دستفروشان این روز بازار گفت: مدیریت ضعیف شهرداری سبب تعطیلی روزبازار خاوران شده است چرا که در صورت کنترل ترافیک و در نظر گرفتن تمهیدات، ساکنین محل معترض نمی‌شد و شکایتی در این زمینه وجود نداشت.
وی بیان داشت: شهرداری به ما اعلام کرد مردم از ترافیک ناشی از روزبازار خاوران شاکی هستند در حالی که فعالیت ما در چهاردیواری روزبازار است و کارمان با فعالیت دستفروشان، در سطح خیابان و پیاده راه متفاوت است. کاسبان و غرفه‌داران این روزبازار نیز خودروهایشان را داخل پارکینگ پارک می‌کنند.
وی بیان داشت: مدیران شهرداری از یک‌سال پیش به ما اعلام کردند که روزبازار خاوران را فروخته‌اند و باید از اینجا نقل مکان کنیم که همان زمان ملاقاتی با شهردار منطقه ۱۵ داشتیم و از ایشان درخواست کردیم به ما فرصت دهند و در صورت امکان روزبازار تعطیل نشود. شهردار منطقه ۱۵ نیز با تقاضای ما موافقت کرد و قرار شد بررسی‌های لازم صورت گیرد ولی با شیوع کرونا و تعطیلی مشاغل پرخطر، روزبازار خاوران تعطیل شد و دیگر کسی پاسخگوی‌مان در شهرداری نیست.این دستفروش گفت: مدیریت شهری سال گذشته البته قبل از شیوع کرونا که هنوز روزبازار تعطیل نشده بود اقدام مؤثری نسبت به زمان‌های مشابه سال‌های پیش برای کاهش بارترافیکی انجام نداد.۲۰ سال است که من و همکارانم در این روزبازار فعالیت داشته‌ایم و تا قبل از سال پیش مشکلی نبود.
مشتری برای خرید به شهرک نمی‌آید
این نماینده دستفروشان با اشاره به اینکه دستفروشان پشتوانه مالی و اقتصادی ندارند و متأسفانه مطالبات‌شان پاس‌کاری می‌شود، گفت: به ما می‌گویند که فعالیت جدید خود را در شهرک‌های مسعودیه، سعیدیه و حمیدیه ادامه دهید در حالی که همه می‌دانند بازارروز خاوران نزدیک ایستگاه اتوبوس بی‌آر‌تی بود و دسترسی خوبی برای شهروندان داشت. واضح است که الان کسی برای خرید از دستفروشان به شهرک نمی‌آید.
شهرداری حداقل ۶ ماه زمان بدهد تا چک‌هایمان برگشت نخورد
وی با بیان اینکه رئیس ساماندهی مشاغل اگر قبول کرد کمک‌دهیار روستا شود ما هم جهت نقل مکان به شهرک مسعودیه موافقت می‌کنیم، گفت: روزبازار خاوران ارث پدری ما نیست سند هم نمی‌خواهیم ولی حداقل اگر می‌خواهند آن را تعطیل کنند ۶ ماه به ما فرصت دهند تا بتوانند مطالبات‌مان را رد کنیم و به اصطلاح چک‌هایمان پاس شود و برگشت نخورد چرا که قطعا با فعالیت در شهرک‌های اعلام شده کاسبی‌مان تخته خواهد شد.
وی گفت:در روزبازار غرفه‌ها هر دو متر ۱۵ هزار تومان توسط شهرداری اجاره داده می‌شد و ما طی سال‌های گذشته جهت کسب و کار و امرار معاش‌مان در این بازار فعالیت می‌کردیم و اکنون هم درخواست مساعدت از سوی شهرداری داریم.
درباره تعطیلی بازار روز خاوران و پیگیری دغدغه دستفروشان به سراغ زهرا صدراعظم نوری عضو کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران رفتیم وی درباره این موضوع گفت: دلایلی که شهرداری برای تعطیلی بازارروز خاوران داشته موجه است نباید فعالیت در این روزبازار سبب مزاحمت و یا ایجاد ناامنی برای شهروندان شود.
وی افزود: از طرفی نیز ترافیک از معضلات پایتخت محسوب می‌شود و نباید اقدامی انجام داد که ترافیک موجود تشدید شود به نظر دلایل شهرداری برای تعطیلی روزبازار قانع‌کننده است.
پیگیر مطالبات دستفروشان خاوران هستیم
عضو کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران گفت: البته با توجه به اینکه ۹۰۰ دستفروش در این روزبازار فعالیت می‌کنند تعطیلی بازار به معیشت آنها آسیب زیادی وارد خواهد کرد بنابر این باید تمهیدات جدی در این زمینه پیش‌بینی شود.
نوری تأکید کرد: شهرداری باید حمایت‌های لازم را در این زمینه از دستفروشان انجام دهد و درخواست آنها مبنی بر در نظر گرفتن فرصت بیشتر جهت نقل مکان محقق شود چرا که این مسأله قابل قبول است.
وی خاطرنشان کرد: شورای شهر قطعا این موضوع را از شهرداری پیگیری می‌کند و به این موضوع نیز توجه داریم که مکانی بهتر از سه شهرک مسعودیه، حمیدیه و سعیدیه برای دستفروشان در نظر گرفته شود.
بازارچه‌های گردشی راه‌اندازی می‌شود
زهرا نژاد بهرام عضو هیات رئیسه شورای شهر تهران نیز درباره مشکلات دستفروشان گفت:در حال حاضر در تلاش هستیم که با پیشنهاد معاونت خدمات شهری شهرداری بازارچه هایی را برای فعالیت دستفروشان در شرایط کنونی با رعایت پروتکل های بهداشتی به صورت گردشی فراهم کنیم.
وی بیان داشت:بر اساس پروتکل‌های بهداشتی و هماهنگی با ستاد مقابله با کرونا در تهران بازارچه‌های گردشی باید حتماً بدون سقف و در فضای باز درنظرگرفته شود شهرداری برخی از زمین های خالی را در این زمینه در نظر گرفته و پس از بررسی‌های لازم به صورت رایگان این بازارچه‌ها در اختیار دستفروشان شناسنامه‌دار در مناطق مخلف قرار می‌گیرد.
دستفروشان چشم‌انتظار مساعدت مدیران شهری
شرایط اقتصادی به دلیل شیوع کرونا برای بسیاری از افراد و خانواده‌ها بسیار سخت شده و تحریم‌های ظالمانه دشمن نیز دست به دست ویروس منحوس کووید ۱۹ داده است. در میان مشاغل مختلف برخی از صنوف نیز در این شرایط آسیب‌پذیرتر شده که دستفروشان نیز از جمله این افراد هستند لذا جا دارد که مسوولین و مدیران شهری اقدام موثری جهت کمک به این افراد برداشته و حتی در صورت لزوم تعطیلی روزبازارهایی مثل خاوران را به تعویق انداخته و مکانی مشابه خاوران به لحاظ دسترسی و میزان مشتری برای دستفروشان در نظر گیرند./منبع
