ظرفی که این مایع مرموز در آن قرار دارد از جنس برنز است و چند قرن پیش این مایع در درون ظرف قرار گرفته و سپس به داخل یک مقبره منتقل شده است. به نظر می‌رسد این مایع همان معجون افسانه‌ای باشد که در بسیاری از افسانه‌های چین تحت عنوان اکسیر جوانی به آن اشاره شده است.
این مایع به رنگ زرد است و در جریان کاوش‌های باستان شناسی در استان خنان در چین کشف شد. طبق افسانه‌های چینی هر فردی که به اکسیر جوانی دست می‌یافت به شکل انسانی نامیرا تبدیل می‌شد و دیگر مرگ قادر نبود تا او را از بین ببرد.
این اولین بار است که اکسیر جوانی در کاوش‌های باستان شناسی در چین کشف می‌شود. باستان شناسان عقیده دارند که این مایع مرموز می‌تواند سر نخ‌های مهمی در خصوص تکامل تمدن چین و افکار چینی‌های باستان در خصوص نامیرایی در اختیار آن‌ها قرار دهد.
ظرف برنزی که اکسیر جوانی در آن قرار دارد متعلق به سلسله هان غربی است که از ۲۰۲ قبل از میلاد تا ۸ بعد از میلاد بر کشور چین حکومت می‌کرد. مقبره‌ای که این مایع در آن قرار دارد وسعتی در حدود ۲۱۰ متر مربع را داراست. در کنار این ظرف، اقلام دیگری نظیر چراغ‌هایی به شکل غاز و کوزه‌های سفالی نقاشی شده کشف گردید.
اکسیر جوانی یا شراب کهنه؟
در ابتدا باستان شناسان به خاطر بوی این ماده زرد رنگ عجیب تصور کردند که نوعی مشروب الکلی باستانی باشد. ۳ و نیم لیتر از این مایع در ظرف قرار داشت و بویی شبیه به شراب کهنه از خود ساطع می‌کرد. باستان شناسان در ابتدا مایع را به لابراتوار فرستادند تا نوع الکل بکار رفته در آن را تحلیل کنند. آن‌ها توافق نظر داشتند که این مایع در واقع شراب برنج است.
اما این مایع به هیچ عنوان شراب برنج نبود، بلکه تجزیه و تحلیل این مایع نشان داد که ترکیبی از نیترات پتاسیوم و آلونیت است. در دنیای مدرن از نیترات پتاسیوم در صنایع غذایی و ساخت ترقه استفاده می‌شود، اما ترکیب آن با آلونیت تنها می‌توانسته برای رسیدن به اکسیر جوانی صورت گرفته باشد.
اکسیر جوانی به عنوان تنها راه مقابله با مرگ در فرهنگ‌های مختلف مورد اشاره بوده است. در کشور چین نیز گویا این اکسیر حاصل یک ترکیب عجیب از موادی مانند طلا، یشم، جیوه، ارسنیک و مواد معدنی سمی بوده است.
باستان شناسان معتقدند ممکن است از این اکسیر در دوران سلسله هان برای نوشیدن استفاده شده باشد و یا اینکه تنها جنبه تزیینی داشته و به عنوان یک سنت در داخل مقابر قرار می‌گرفته است. با این همه، این احتمال وجود دارد که از این اکسیر جوانی به عنوان تنها راه حل برای نامیرایی استفاده شده است.
در طول تاریخ، انسان‌های بسیاری بخصوص آن‌ها که دارای ثروت و قدرت بالا بودند، نمی‌توانستند از زندگی دل بکنند و مرگ را با آغوش باز بپذیرند. آن‌ها به دنبال روش‌هایی بودند تا بتوانند جوانی و شادابی خود را ابدی ساخته و برای همیشه از مرگ فرار کنند. در این بین اکسیر جوانی یکی از گزینه‌ها بود، گزینه‌ای که تنها در سطح افسانه باقی ماند و دست انسان هرگز به آن نرسیده است.
