به گزارش اخبار شورای شهر، این ردیف حالا با انتقادهایی مواجه شده است که عمده این انتقادها مبتنی بر درآمدزایی شهرداری با قطع درختان شهر است، رقم ۳۰۰ میلیارد تومان هم خبر از قطع تعداد بالای درختان برای تامین این بودجه می‌دهد. براساس مصوبه ۱۳۹۸ شورای شهر، جریمه قطع درختان در تهران بین ۶۸۰ هزار تومان تا ۱۱۸ میلیون تومان براساس بن درخت جریمه دارد. در این صورت حداقل حدود ۲ هزار و ۵۴۲ درخت و حداکثر ۴۴۱ هزار و ۱۷۶ درخت باید قطع شوند تا ۳۰۰ میلیارد تومان تامین شود. اما اعضای شورای شهر تهران در گفت‌وگویی تاکید می‌کنند که عوارض قطع درختان صرفا و صرفا به تملک باغ‌های تهران و افزایش سرانه سبز مناطق با سرانه پایین فضای سبز اختصاص خواهد یافت و این ردیف به معنای تشویق تلویحی شهروندان به قطع درخت برای تامین بودجه شهرداری نیست.
مجید فراهانی، عضو شورای شهر تهران، ری و تجریش در گفت‌وگویی نسبت به ابهامات پیش آمده درمورد قطع درختان شهر تهران اشاره کرده و می‌گوید که همواره درختانی در سطح شهر تهران توسط مالکان، سازندگان یا صاحبان املاک اداری و تجاری به دلایل مختلف خشک می‌شدند. این امر ضرورتا هم عمدی نبود و بعضی از خشک‌شدن‌ها سهوی بودند، زیرا تهران شهر بزرگی است و طبیعی است که به دلیل سهل‌انگاری یا دلایل دیگری درختانی در املاک خصوصی اشخاص حقیقی یا حقوقی خشک یا بریده شوند. به گفته فراهانی، شهرداری تهران در سال‌های گذشته برای ممانعت از قطع بی‌رویه درختان در تهران، جریمه‌ای را تحت عنوان عوارض قطع اشجار دریافت می‌کرد تا قطع یا خشک‌شدن درختان در تهران بی‌هزینه نباشد و به راحتی نتوان یک درخت را فراموش و از آبیاری آن خودداری کرد.
به گفته عضو شورای شهر تهران، درختان تهران متعلق به تهران هستند، نه اشخاص، به همین دلیل نباید تصمیمات شخصی نسبت به این درختان اخذ شود و این عوارض نیز تا پیش از این تلاش می‌کرد تا با اخذ جریمه منطقی از افراد، حساسیت را نسبت به حفظ درختان نشان دهد. فراهانی در ادامه به حساسیت شورای پنجم نسبت به حفظ باغات و فضای سبز اشاره دارد و می‌گوید: «از سال ۹۹، عوارض قطع اشجار را به احیا و تملک باغات اختصاص دادیم و اولویت بر این شد که عوارض و جریمه‌های دریافت شده صرف گسترش فضای سبز در مناطقی از شهر تهران شوند که سرانه فضای سبز آنها پایین است.» فراهانی تاکید بسیاری دارد که صددرصد این عوارض صرف حفظ و گسترش فضای سبز مبتنی بر ارزش بیولوژیک درختان می‌شود، یعنی این عوارض که قبلا به خزانه شهرداری واریز می‌شدند، حالا قرار است مانند سال گذشته صددرصد دراختیار سازمان بوستان‌ها و فضای سبز تهران قرار بگیرد تا باغ‌ها تملک و کمبود فضای سبز در برخی از مناطق تهران جبران شود. به گفته فراهانی، در سال جاری حدود ۲۰۰ میلیارد تومان از محل اخذ این عوارض به دست آمد که این هزینه صرف تملک زمین‌های بایر یا باغ‌هایی شد که قبلا از بین رفته بودند، احداث ۱۸ بوستان در تهران در سال ۹۹ از محل اخذ این عوارض صورت گرفته است و ۱۴ بوستان دیگر نیز نهایتا تا سه ماهه نخست سال ۱۴۰۰ احداث خواهند شد. فراهانی معتقد است که با ۳۰۰ میلیارد پیش‌بینی‌شده در تبصره یک بودجه ۱۴۰۰ شهرداری نیز دقیقا همین اقدام تکرار خواهد شد و این مبلغ دیگر هزینه پرداخت دستمزد پرسنل شهرداری نخواهد شد.
اما آیا اختصاص سقف ۳۰۰ میلیارد تومان به اخذ عوارض قطع درختان خود می‌تواند به عادی‌سازی قطع درختان کمک کند؟ علی اعطا، سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران در پاسخ به این سوال ابتدا به از بین رفتن ۱۳۰ هکتار باغ بین سال‌های ۸۷ تا ۹۶ در تهران متعاقب مصوبه برج‌باغ اشاره می‌کند این باغ‌ها تخریب شدند تا جای‌شان برج‌ها ساخته شوند. با لغو این مصوبه برج‌باغ در سال ۹۷، حفاظت از باغ‌های موجود و ترمیم زخم نابودی باغ‌های تهران موردنظر مدیریت شهری قرار گرفت. اعطا می‌گوید که لغو این مصوبه شروع تلاش مدیریت شهری برای تملک باغ‌های موجود اما فراموش‌شده تهران به ویژه در مناطقی بود که سرانه فضای سبز چندان بالایی ندارند، اما این کار بودجه خاص خود را می‌خواست و تصمیم گرفته شد تا این بودجه از محل جریمه قطع اشجار تامین شود. اما اتفاق متفاوت در لایحه بودجه ۱۴۰۰ شهرداری، تعیین یک ردیف اختصاصی برای قطع اشجار بود.
سخنگوی شورای شهر تهران می‌گوید که عنوان این ردیف «احیا و تملک باغات با اولویت مناطق دارای کمبود فضای سبز» است، به این معنا که تمام عوارض اخذ شده از قطع یا جابه‌جایی درختان صرف تملک و گسترش فضای سبز خواهد شد. اعطا درمورد نگرانی‌های معطوف افزایش قطع درختان با این ردیف می‌گوید که پیش از این قطع درختان بدون داشتن مجوز از شهرداری جرم‌نگاری هم شده است و قانون در برخی موارد، مانند طرح‌های توسعه شهری اجازه قطع درختان را می‌دهد، اما به هر صورت قطع درختان بدون جریمه نیست و اگر درختی قطع می‌شود، به جای آن باغی خریداری می‌شود. به گفته اعطا، در سال ۱۳۹۹، بیشترین زمین‌هایی که تملک شدند در مناطق ۷، ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۳ و ۱۷ تهران هستند که مجموع باغ‌ها یا زمین‌های تملک شده بیش از یازده هکتار است. اما همچنان شکاف قابل‌ملاحظه‌ای میان باغ‌های تخریب شده و زمین‌های تملک‌شده به چشم می‌خورد.
اعطا می‌گوید: «برخی مطالبی گفته‌اند مبنی بر اینکه شهرداری می‌خواهد تشویق به قطع درخت بکند. این حرف‌ها مبنایی ندارد. بلکه ما می‌گوییم اگر درختی قطع شود، باید عوارض قطع آن درخت صرف تملک باغ‌های خشک شده تهران شود قبلا این کار با ردیف‌های دیگری انجام می‌شد و حالا یک ردیف اختصاصی برای آن تعریف شده است.»
تمرکز بر تملک باغ در مناطق با سرانه پایین فضای سبز می‌تواند یک نکته قابل انتقاد داشته باشد و آن فراموشی سایر باغ‌های ارزشمندی است که عموما در شمال تهران مستقر شده‌اند. گرچه سرانه فضای سبز در شمال تهران چندان با بحران خاصی مواجه نیست، اما محله‌هایی مانند الهیه پیش از این به باغ‌های‌شان شهره بودند و حالا جابه‌جا برج است که از زمین روییده است و دیگر نه از طراوت شمال تهران خبری است و نه از باغ‌های آن. اعطا در پاسخ به پرسش مبتنی بر تعیین تکلیف باغ‌های خشک شده و فراموش شده در سایر مناطق تهران به باغ رهنما اشاره می‌کند و می‌گوید که این ردیف بودجه می‌خواهد که تملک و توسعه سرانه فضای سبز باهم رخ بدهد و به همین دلیل فعلا تمرکز و اولویت با مناطقی از شهر تهران است که سرانه فضای سبز کافی ندارند. اعطا تایید می‌کند که فعلا برنامه مشخص و مدونی برای حفاظت از باغ‌ها در شمال تهران وجود ندارد اما این ردیف مانع این کار نمی‌شود و صرفا اولویت را مشخص می‌کند. سخنگوی شورای شهر تهران در انتها می‌گوید: «ما این مساله را به صورت شفاهی با شهرداری بررسی کرده‌ایم. گفته‌ایم که این باغ‌ها هم ارزشمند هستند و باید برای حفاظت و تملک آنها نیز برنامه‌ای داشت.» منبع
