به گزارش اخبار شورای شهر، معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران (دوم فرودین ماه ۱۴۰۰) با انتشار توئیتی خبر از صدور ابلاغیه ای برای تمامی ادارات زیر مجموعه خود داد که حکایت از حذف حاجی فیروزها با چهره سیاه از برنامه های شهرداری داشت. او علت این دستور و ابلاغ را اینگونه در حساب توئیتری خود توضیح داد: حاجی فیروز ریشه‌های اساطیری هم دارد، اما سوءبرداشت نژادی از چهره سیاه او را نمی‌توان انکار کرد. ضمن دعوت از اصحاب علم و هنر برای پژوهش و گفتگو برای روشن‌تر شدن ابعاد موضوع، شهرداری تهران ازین پس و تا آن زمان، در برنامه‌هایش از حاجی فیروز با صورت سیاه استفاده نمی‌کند.
حاجی فیروز
حاجی فیروز اصلی ترین نماد شهری نوروزی است و نگاه به تاریخچه حاجی فیروز نشانگر این است که نشانه ای از نژاد پرستی در آن وجود ندارد اما با این دستور این نماد شهری حذف شد در حالیکه می شد اول کمی مطالعه کرد و بعد قلم به نوشتن حذف برد.
حرکت انفعالی و غیر قابل پذیرش
محمد جواد حق شناس – رئیس کمیسیون اجتماعی و فرهنگی شورای شهر تهران در واکنش به این دستور و ابلاغ گفت: وقتی قصد؛ گفتن از نوروز است و آئین های سنتی ایرانی، اینکه بخواهیم یک توئیت را مستمسک یک رویکرد حذفی قرار بدهیم و فلسفه حاجی فیروز و به طول کل آئین های نوروزی را نادیده بگیریم یک حرکت انفعالی و غیر قابل پذیرش است.اگر نگاهی به گذشته داشته باشیم حاجی فیروز پیام آور شادی و نوروز است. حاجی فیروز براساس ویژگی ها، پوشش و اینکه صورت خود را سیاه می کند یکی از قالب های نمایشی ایرانی درفضای هنر نمایش است.
جایگاه جدی و منتقدانه حاجی فیروزها در برابر ظلم
حق شناس با تاکید بر اینکه سیاهان( حاجی فیروزها) در فضای نمایشی ایران جایگاه جدی دارند افزود: حاجی فیروزها و کاکاسیاه ها در واقع در نقش منتقدان مسائل اجتماعی در نقش های نمایشی حاضر هستند. در نمایش های رو حوضی که از نمایش های اصیل ایرانی است ؛ یکی از نقش های اصلی و جدی آن برعهده کاکا سیاه یا همان حاجی فیروز است و همیشه نقش منتقدی را دارد که زبان تیز و برنده انتقادی دارد و بی تعارف درد مردم را می گوید و استبداد و قدرت حاکم را زیر سوال می برد . وقتی هم که در تقابل با عنصر مرفه و سرمایه دار قرار می گیرد ،استمرار و ظلمی که به مردم روا می رفته را زیر سوال می برد. نقش کاکا سیاه و حاجی فیروز در نمایش های اصیل ایرانی بسیار جدیو مهم بوده است و هست.
پیام پایان غم و نوید رویش دارند
رئیس کمیسیون اجتماعی و فرهنگی شورای شهر تهران با گفتن از اینکه حضور حاجی فیروزها در روزهای آخر سال در خیابان ها بشارت نوروز است ادامه داد: پیام آوران شادی هستند. پایان زمستان و سرما و آغاز بهار و سرسبزی را خبر می دهند. حاجی فیروزها وقتی در شهرها ظاهر می شوند به نوعی پیام پایان غم و غصه دارند و نوید رویش و بهار و تحول در سال را می دهند.
تاریخ هنرهای نمایشی و آئین های نوروزی را مطالعه کنید
حق شناس تاکید داشت : ایرانیان هیچ گاه سابقه نژادپرستی نداشتند و کسی که شناخت صحیح از حضور سیاهان در نمایش های ایرانی ندارد و آنها نماد نژادپرستی بداند به نظر بنده نه جامعه ایرانی را شناخته و نه فهم دقیقی از هنر ایرانی دارد. برده داری تجارت گذشته غربی بود نه ایرانی و ریشه در کشور ما ندارد. حاجی فیروزها نماد شادی هستند. اینجا و در قالب حاجی فیروز به سیاه توهین نمی شود و برداشتی به عنوان نژاد پست در این مبحث و در وادی قصه حاجی فیروز جای ندارد. اینجا سیاه جایگاه روشن دارد.
معاون شهردار نسبت به دستور عمل تجدید نظر کنند
رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران در پایان گفت: نگاه معاون شهردار برداشت از یک سو تعبیر است و بنده از مسئولان شهرداری که با چنین رویکردی دارند به مباحث نگاه می کنند می خواهم که نسبت به این دستور عمل تجدید نظر کنند و تاکید دارم که تاریخ هنرهای نمایشی و تاریخ آئین های نوروزی را مطالعه کنند وبا مطالعه هم سخن بگویند و هم تصمیم کاری بگیرند.منبع
