موزه ارتباطات تهران و تماشای طهران ۲۰۰ سال پیش

موزه ارتباطات تهران ، یکی از دیدنی ترین عمارت های پایتخت در میدان امام خمینی (پایتخت گردشگری پایتخت) است. جایی برای تماشای تاریخ ۲۰۰ ساله ارتباطات در ایران از زمان امیرکبیر تا جمهوری اسلامی. تماشای هزاران قطعه تمبر، دنیای مورس و تلگراف و تلفن های قدیمی و دیدن تلفن ناصرالدین شاه قاجار، یک انتخاب هیجان انگیز  گردشگری را برای همشهریان را به ارمغان می آورد که بازدید از آن را در روز های غیر تعطیل، توصیه می کنیم.

گزارش امروز سرویس گردشگری عصر شهروند، شما را به تماشای تاریخ ارتباطات  ۲۰۰ ساله ایران می برد. اگر شما هم، مسافر این مجموعه دیدنی بودید، نظرات و دیدگاه ها و تصاویر  خود را در اختیار سرویس گردشگری قرار دهید.

با ما همراه باشید.

حتما بخوانید : بهترین برگر فروشی های تهران : از بابی ساندز تا برگر مرگر

موزه ارتباطات کجاست؟

موزه ارتباطات ، جایی برای تماشای تاریخ ارتباطات است. از گرامافون تا سیستم های دیجیتالی نوین که عصر دهکده جهانی مارشال مک لوهان را برای ساکنان هزاره سوم، پدید آورد. جایی برای فهم تحولات صنعت ارتباطات که یکی از تاریخ سازان عصر نوین محسوب می شود. موزه ارتباطات ایران، در خیابان امام خمینی قرار دارد. خیابان امام خمینی را باید پایتخت گردشگری تهران دانست. موزه آبگینه، موزه ایران باستان، نمایشگاه آثار تاریخی ملی ملک، کاخ گلستان (نگین کاخ های ایران) و میدان مشق، همگی در اطراف خیابان امام خمینی قرار دارد.

اگر در نوروز ۹۸ یا تابستان یا هر زمان دیگر، قصد گردشگری فرهنگی و تاریخی ارزان دارید، به خیابان امام خمینی بروید که با یک تیر، چند نشان، در انتظار شما هستند. پایین تر از آن، خیابان ۳۰ تیر  (فود استریت) قرار دارد که شب ها،  بخشی از نایت لایف هیجان انگیز تهرانی ها را برای شکم گردها خلق می کند.

حتما بخوانید : بام لند تهران و همه رستوران‌ها ، کافه‌ها ، مراکز تجاری و تفریحی

توجه کنید که محدوده خیابان امام خمینی، طرح ترافیک است و بهتر است که با خط ۱ مترو تهران، به  این سمت  رفته و در ایستگاه مترو امام خمینی، توقف کنید.  ایستگاه مترو مرکزی تهران که آن را باید ایستگاه گردشگری پایتخت دانست و شما را به راختی، به مهم ترین مقصدهای گردشگری شهر می برد.

موزه ارتباطات تهران ، هر روز به  جز روزهای تعطیل و تعطیلات رسمی، از ۹  تا ۴  عصر پذیرای بازدید علاقمندان است. ساختمان موزه ارتباطات ، سال ۱۳۰۷ ساخته شد و موزه آن نیز در سال ۱۳۶۹ تکمیل شد و افتتاح گردید. برای  آشنایی با موزه ارتباطات که زیر نظر وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات کشورمان فعالیت می  کند، به سایت موزه ارتباطات در این لینک مراجعه کنید. تلفن موزه ارتباطات: ۶۶۷۰۰۵۰۳ است.

چرا به موزه ارتباطات برویم؟

همان طور که احتمالا در سرویس گردشگری عصر شهروند مشاهده کردید، ما در معرفی مقصد های گردشگری و شکم  گردی و روستا گردی و طبیعت  گردی، دلایلی برای بازدید شهروندان تهرانی، ذکر می کنیم. درباره  دلایل بازدید از موزه ارتباطات ، باید به این نکته اشاره کرد که این موزه ، تنها نمایشگاه آثار تاریخی تخصصی تهرانی ها برای مشاهده  تاریخ ارتباطات  در کشورمان است. اشیای قدیمی جالبی که در این موزه قرار دارد، برای مردمان عصر دیجیتال، جذابیت فراوانی خواهد داشت.

در موزه ارتباطات ، یکی از ساختمان های قدیمی تهران را در مرکز پایتخت مشاهده خواهید کرد که مثل ساختمان نمایشگاه آثار تاریخی عبرت (پایگاه شکنجه کمیته مشترک ضد خرابکاری متعلق به ساواک در رژیم پهلوی)، استراکچر و طراحی جالب  توجه دارد. سفری به طهران قدیم را می توان در موزه ارتباطات تجربه کرد و به همین خاطر، تماشای آن، توصیه  می شود.  جاذبه های متنوعی اطراف  موزه ارتباطات نیز، دلیل دیگری بر اهمیت بازدید از آن است که سردر باغ ملی و میدان مشق، از آن جمله است.

چه کسانی به موزه ارتباطات نروند؟

• افرادی که هیچ علاقه ای به تماشای تاریخ معاصر ندارند.
• افرادی که هیچ علاقه ای به تماشای تاریخ ارتباطات ندارند.
• افرادی که زیر ۹ سال  سن دارند.
• افرادی که مشکل مفصلی داشته و از پله های این مجموعه نمی توانند بالا بروند.
• سالمندان و معلولین (به دلیل عدم وجود آسانسور)

معماری جالب موزه ارتباطات

شاید برای شما شگفت انگیز باشد، تماشای چنین ساختمانی در قلب تهران که تا کنون از وجود آن بی خبر بودید. آن هم نزدیک میدان مشق  که روزگاری، از مهم ترین میادین پایتخت بود. ورودی موزه ارتباطات ، همجوار سردر باغ ملی  است. روبروی موزه ارتباطات ، یک صندوق پستی قرار دارد که کودکی، مشغول انداختن پاکتی درون آن است.

یکی از زیبا ترین عمارت های دولتی معاصر، در اختیار ساختمان موزه ارتباطات است. مجموعه ای در دو طبقه با سالن وغرفه های متنوع  برای آشنایی با سیر ارتباطات و محصولات و فناوری هایی که در ۱۰۰ سال اخیر، انقلاب ارتباطات را که آلوین تافلر (آینده پژوه آمریکایی) از آن به موج سوم (THIRD WAVE) تعبیر کرد، رقم زد.

در این ساختمان، با چاپارها، تلگرام، تمبرها، کبوترنامه بر تا ماهواره ها آشنا می شویم.

حتما بخوانید : نوروز گردی هیجان انگیز در پارک آبشار تهران

موزه شناسی

کلنگ ساخت موزه ارتباطات ، در سال ۱۳۰۷  هجری خورشیدی زده شد.  یعنی ۲۵ سال پیش از کودتای ننگین بیست و هشت مرداد ماه سال ۱۳۳۲ که باعث شد تا ۲۵ سال پهلوی دوم بر ایران حکمفرمایی کند. وزرای دولت در زمان کلنگ زنی و ساخت این عمارت، نظام  الدین حکمت و فردی به نام صور اسرافیل بود.

جایی در جنوب میدان مشق که پس از شش سال، به بهره برداری رسید.  نکته جالب آن که  برای ساخت این عمارت خوش ساخت و خوش  نقشه،  پانصد و سی و شش هزار تومان هزینه شد.  هزینه  ای که اکنون، کفاف تعمیر یکی از درب های آن را هم نمی دهد.

بخشی از وزارتخانه پست و تلگراف قدیم، به موزه  پستی ایران اختصاص یافت.  این موزه در بخشی  از ساختمان این وزارتخانه واقع شده  که  تاریخش  به سنه  ۱۳۱۱ باز می گردد. ساختمان قدیمی وزارت پست و تلگراف، یکی از عمارت های بلند مرتبه تاریخی تهران است که جنوب میدان توپخانه  فعلی قرار دارد.

بخشی  از عمارت موزه ارتباطات ، کنار سردر باغ ملی است و به اداره گمرکات پست تعلق داشت. اکنون، اشیای موزه پست، به  این بخش، منتقل شده است و رسما از اواخر دهه شصت هجری خورشیدی، کار خود را آغاز کرد.

تغییر نام  نمایشگاه آثار تاریخی پست به موزه وزارت پست و تلگراف تلفن، در اواخر سال هفتاد و چهار هجری خورشیدی صورت گرفت و چهار سال بعد نیز به موزه  پست و مخابرات، تغییر نام یافت. پنج سال بعد نیز، نامش به موزه ارتباطات ، تغییر کرد.  تغییر روند تحولات نام گذاری این عمارت نیز، در جای خود، جالب است.

همان طور که اشاره شد، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، مالک این موزه است. البته این وزارتخانه، موزه های دیگری هم در نقاط مختلف ایران دارد که از آن جمله می توان به ساختمان چاپارخانه در میبد، ساختمان معروف پست  در رشت و چابهار و خانه مجتهدی های تبریز اشاره  کرد. اگر به دیار حافظ شیرین سخن (شیراز) سفر کرده باشید، عمارت دیدنی منشی باشی، موزه پست است.

گشتی داخل موزه ارتباطات

هم چون «نمایشگاه آثار تاریخیعبرت» که گفتیم، حیاط «موزه ارتباطات» نیز، از بخش های جالب توجه آن محسوب می شود. حیاط مرکزی، جایی خلوت و بزرگ  است و سکوت خاصی در آن جاری  است. انگاری شما را از شلوغی های توپخانه به سالها پیش می برد. شاهکار مارکف، زیبایی های زیادی دارد که باید از پله ها بالا رفته  و به  تماشای  آن بروید.

در حیاط  مرکزی، اشیایی به نمایش گذاشته است که محبوب سلفی بازهای اینستاگرام است و تا حدی، بخش از تاریخ ارتباطات را روایت می کند. از  مهر تایید و مجسمه  چاپارها و ماشین های تایپ و غیره.

درشکه وسط حیات مرکزی عمارت موزه ارتباطات ، همان جایی است که مقصد سلفی باز ها می شود و این را از بررسی هشتگ موزه در اینستاگرام، می توان فهمید! از درشکه تا ماشین سه چرخ. از پیک های نامه  بر هخامنش ها تا ماموران پست روزگار پهلوی. همه و همه، روایت تاریخ است در تماشاگه راز.

نکته جالب درباره این موزه آن است که در زمان جنگ جهانی اول که تهران، اشغال  شده  بود، هواپیماهای حنگی  در میدان مشق فرود می آمدند و محموله های پستی را حمل می کردند. ماکت این طیاره ها را در موزه ارتباطات می توان مشاهده  کرد.  مشاهده مهر تایید تمبر نیز، در جای خود، جالب توجه است و روایت فرآیند چاپ و رسمیت بخشی به تمبر است.

مجمسه امیرکبیر که روی یک پلکان چوبی  کوچک قرار دارد، تعجب برانگیز  است. اما وقتی داستانش را بخوانید، حتما متعجب می شوید. خلاصه این است که امیر الوزرا سلطان صاحبقران (ناصر الدین شاه قاجار)، به شاه شهید پیشنهاد داد که سیستم پستی فرانسه را در ایران برای عموم مردم، پیاده کند و همگان بتوانند با پرداخت مبالغی، از این خدمات بهره مند شوند.  شاه موافقت کرد و کار چاپارها آغاز شد و چاپارخانه شکل گرفت.

اگر سیستم نوین پستی با کد رهگیری الکترونیکی داریم، مدیون میرزا تفی خان فراهانی است که در حمام فین کاشان، بیستم دی ماه سنه ۱۲۳۰ خورشیدی، به دستور ناصرالدین شاه، به قتل رسید و ایران، یکی از بی نظیر ترین صدراعظم های تاریخ معاصر را در سن چهل و پنج سالگی از دست داد. پست ایران را باید مدیون میرزا بدانیم.

نکته جالب دیگری که باید بدانید آن است که اولین پستخانه و اولین چاپخانه و اولین کتاب داستان و مهدکودک، در تبریز شکل گرفت و به همین خاطر، به این دیار دیدنی و موثر در تاریخ  ایران، لقب «سرزمین اولین های ایران» داده اند.

باز هم مثل نمایشگاه آثار تاریخی قصر و موزه عبرت، فضا سازی خوبی در موزه ارتباطات صورت گرفته تا ذهنیت مخاطب از روال ارائه خدمات به مشتریان در سال های نه چندان دور، به واقعیت ها، نزدیک تر شود. ماکت ها، روایت گر بخشی از تاریخ معاصر هستند. یکی از ماکت ها، در حال  تایپ کردن است و اهتمامی است برای فهم روش ارتباطات در طهرون قدیم.

از دیگر بخش های جالب این مجموعه که اگر مسیرتان به آن حوالی افتاد، باید از آن دیدن کنید، سالن پست است. در این سالن، اتفاقاتی که در پست در چند دهه اخیر رخ داده را مشاهده می کنید. از اعتراضات کارکنان تا محفظه هایی برای نگهداری اشیای پست قدیم. مهرها و کیف ها و صندوق امانات، در نوع خود، جالب توجه است. دستگاه های ابطال تمبرها و هم چنین ترازو های قدیمی در کنار مهرهای دستی و نمونه لباس کارکنان رسمی پست، موضوعاتی است  که در سالن پستی با آن روبرو میشویم.

حکم های حکومتی و پاکت های پستی، همه و همه در سالن بزرگ موزه ارتباطات داخل محفظه  های شیشه ای به نمایش گذاشته شده است و همگی، دارای توضیحاتی به زبان فارسی است. بخشی از این سالن، به هدایای مسئولان ارشد خارجی به مسئولان ارتباطات ایران اختصاص دارد که جالب توجه به  نظر می رسد.

سالن کنفرانس موزه ارتباطات نیز، بخشی دیدنی در این عمارت است. جایی کوچک برای دورهمی های مسئولان ارتباطات با مقامات داخلی و خارجی. سوخته کاری روی چوب، دکوراسیون این سالن را به خود اختصاص داده  است.

سالن تمبر در موزه ارتباطات ، مقصد دیگر  شما در زمان بازدید از این عمارت  است. بیش از یک هزار سری تمبر از زمان قاجار تا پهلوی و جمهوری اسلامی، در این بخش دیده می شود که به تمبرهای ۱۹۸ کشور جهان که عضو اتحادیه جهانی پست هستند، اختصاص دارد. جذابیت این بخش برای کلکسیون داران تمبر، بیش از دیگران است. چرا  که قدر زر، زرگر شناسد، قدر گوهر، گوهری!

پنجره های بلند که  الهامی از معماری ایرانی و اسلامی است در سالن  رادیو موزه ارتباطات به نمایش گذاشته شده  است. رادیو، ۱۳۰۳ به ایران آمد.

مرحوم منوچهر نوذری، از جمله  اولین افرادی  بودند که در معرفی رادیو و در محل رادیو، مشغول به کار شدند.  ظرافت هنر و معماری این بخش، دیدنی  است.

رادیو یک موج،  ساخت کشور هنگ کنگ از جنس پلاستیکی به سنه ۱۳۵۰  هجری خورشیدی، از جمله آثاری است که در سالن رادیو، نظر  هر بیننده ای را به خود جلب می کند.

علاوه بر سالن پست و سالن رادیو، سالن مخابرات نیز در موره ارتباطات ایران، جالب توجه است و حرف های زیادی را برای شما روایت می کند. تاریخ نصب اولین تلگراف در ایران، به حدود ۱۸۰ سال پیش یعنی سنه  ۱۲۳۶ هجری خورشیدی باز می گردد.

تلگرافی بین عمارت  ارگ و باغ لاله  زار که زمان از سرگیری مخابرات بود. در طبقه دوم موزه ، رشد مخابرات ایران در ۲۰۰ سال اخیر را شاهد خواهید بود. از تیر و سیم و کابل گرفته تا مورس و فاکس و دستگاه های فرستنده رادیویی و تلفن مغناطیسی که صد شماره داشت. همه  و هم، روایتی جذاب از تاریخ ارتباطات معاصر  ایران.

از اشیای جالب این بخش می توان به دستخط حضرت آیت الله خمینی (ره) در خصوص ثبت تلفن منزل وی در اداره مخابرات شهرستان قم به سنه سال ۱۳۴۱ قبل از تبعید ایشان به پاریس اشاره کرد. تلفن شاه شهید هم در این بخش به نمایش  گذاشته شده است که گزینه خوبی برای سلفی بازهای اینستاگرام ایرانیان است. شما در این بخش، با اعداد مورس و الفبای مورس هم  آشنا می شدید. دنیایی که خیلی زود، در انقلاب دات کام ها ذوب شد.

یکی از سالن های جالب در موزه ارتباطات ایران، سالن لمینیت تمبر است تمبر های یادبودی که اهمیت تاریخی  داشته  و در حضور مقامات داخلی و بین المللی که به ایران سفر می کردند، رونمایی می شد. روبروی آن، نگارخانه دائمی چاپار  است و آثار خوشنویسی زیبایی در آن نگهداری می شود.

به  رسم موزه های معروف دنیا، نمایش تمثال وزرای ارتباطات ایران از علی قلی خان مخبر الدوله تا دکتر محمود واعظی( وزیر سابق ارتباطات و رییس دفتر حسن روحانی) در آن به  چشم می خورد. بزودی، تمثال وزیر جوان (جواد) نیز در آن جا نصب خواهد شد. عکس بالا، مربوط به این سالن است.

سالن جلسات شورای عالی تمبر ایران که ظرفیتی  دویست نفره  در مکانی به مساحت پانصد متر احداث شده است،  پایان بخش سفر شما به دنیای ارتباطات معاصر ایران است. بخشی از تمبرهایی که پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی به نمایش در آمده ، در این سالن به نمایش  گذاشته شده است.

صدها کتاب در حوزه ارتباطات ایران و جهان در کتابخانه موزه ارتباطات ایران در دسترس است و به زبان های زنده  دنیا، در اختیار محققان قرار دارد. موزه ، تحت پوشش سیستم های امنیتی و دوربین مدار بسته و سیستم روشنایی سنسور دار است که نشان از نگاه مدرن به نگهداری از یکی از برترین موزه  های علم و فناوری ایران دارد.

چگونه به موزه ارتباطات برویم؟

اول از مترو ایستگاه امام خمینی استفاده کنید. اگر علاقمند به مترو نیستید، باید از اتوبوس هایی که از انقلاب به سمت توپخانه می روند استفاده کنید.  لذا، بایستی وارد خیابان فردوسی شوید. تاکسی هم از نقاط مختلف تهران به سمت توپخانه می رود.

همشهری گرامی

بازدید از موزه ارتباطات ایران مثل بازدید از « موزه هنرهای معاصر» و « موزه جواهرات ملی»، یک اقدام فرصت آفرین و گشتی دیدنی است که فراموش نکنید و  مهمانان داخلی و خارجی خود را به  تماشای آن ببرید. جاهایی کم نظیر در ایران و جهان.

گردشگری در تهران را با سرویس گردشگری عصر شهروند دنبال کنید.